Nga sử dụng tiền điện tử trong giao dịch dầu với Trung Quốc và Ấn Độ để né tránh các lệnh trừng phạt của phương Tây: Reuters

Reuters đưa tin vào thứ Sáu rằng Nga đang sử dụng tiền điện tử để hỗ trợ một phần nhỏ nhưng đang phát triển trong thương mại dầu mỏ với Trung Quốc và Ấn Độ nhằm né tránh các lệnh trừng phạt của phương Tây — trích dẫn bốn nguồn tin có kiến thức trực tiếp nhưng từ chối được nêu tên do tính nhạy cảm của vấn đề.

Các công ty dầu mỏ Nga đang sử dụng bitcoin và ether thông qua các trung gian để làm mượt quá trình chuyển đổi từ nhân dân tệ và rupee sang rúp trong thương mại dầu mỏ với các quốc gia này, các nguồn tin cho biết. Các công ty cũng được cho là đang tận dụng stablecoin như USDT — tuy nhiên, là một thực thể tập trung, nhà phát hành Tether có thể đóng băng quỹ để tuân thủ các hành động quy định, bao gồm cả việc né tránh lệnh trừng phạt.

Một trong những nguồn tin quen thuộc với hoạt động của một nhà giao dịch dầu mỏ Nga cho biết doanh số bán tiền điện tử của họ cho Trung Quốc trị giá hàng chục triệu đô la mỗi tháng.

Các công ty Nga bắt đầu sử dụng bitcoin và các loại tiền điện tử khác vào tháng 12 sau khi có những thay đổi lập pháp cho phép sử dụng chúng cho các khoản thanh toán quốc tế nhằm đối phó với các lệnh trừng phạt của phương Tây, Bộ trưởng Tài chính nước này Anton Siluanov cho biết vào thời điểm đó. Các lệnh trừng phạt sau cuộc xâm lược Ukraine đã làm gián đoạn thương mại của Nga với các đối tác quan trọng như Trung Quốc và Ấn Độ, khi các ngân hàng địa phương thực hiện sự thận trọng cực độ với các giao dịch liên quan đến Nga để tránh sự giám sát của quy định phương Tây.

Vào tháng 9, nhà cung cấp phân tích blockchain Chainalysis cũng báo cáo rằng ngân hàng trung ương Nga đang dẫn đầu các nỗ lực hạ tầng tiền điện tử để né tránh các lệnh trừng phạt của phương Tây. Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên việc sử dụng tiền điện tử trong ngành công nghiệp thương mại dầu mỏ trị giá 192 tỷ đô la hàng năm của Nga được báo cáo.

Đầu tháng này, quan chức cấp cao Nga Anton Gorelkin tuyên bố rằng các lệnh trừng phạt sẽ không hoàn toàn ngăn cản người Nga sử dụng thị trường tiền điện tử, lưu ý rằng tiền điện tử sẽ tiếp tục là một trong những công cụ hiệu quả nhất để né tránh chúng. Bình luận của Gorelkin được đưa ra sau các lệnh trừng phạt mới của EU đối với sàn giao dịch tiền điện tử Nga Garantex, vốn đã bị trừng phạt bởi Mỹ từ năm 2022.

Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bày tỏ sự quan tâm đến việc cải thiện quan hệ với Nga trong khi thúc đẩy chấm dứt chiến tranh ở Ukraine, nhưng liệu các lệnh trừng phạt có được dỡ bỏ hay không vẫn còn chưa chắc chắn. Dù sao đi nữa, tiền điện tử có khả năng tiếp tục được sử dụng trong thương mại dầu mỏ của Nga, các nguồn tin cho biết, vì nó tiện lợi hơn và giúp hoạt động diễn ra nhanh hơn.

Tuy nhiên, một trong những nguồn tin, một cố vấn Kremlin, cho biết tiền điện tử chỉ là một trong số nhiều cách để vượt qua các vấn đề thanh toán.

Nga không phải là quốc gia duy nhất chuyển sang sử dụng tiền điện tử, điều này đã giúp các quốc gia bị trừng phạt khác như Iran duy trì nền kinh tế của họ trong khi né tránh đồng đô la Mỹ. Động thái của Nga cũng theo sau việc Venezuela ngày càng sử dụng tiền kỹ thuật số cho xuất khẩu dầu sau khi Mỹ tái áp đặt các lệnh trừng phạt đối với quốc gia này vào năm ngoái.

Việc sử dụng tiền điện tử ngày càng tăng của Nga

Mặc dù các cá nhân ở Nga được phép sở hữu tiền điện tử, việc sử dụng chúng như một phương tiện thanh toán cho hàng hóa và dịch vụ trong nước bị cấm, và giao dịch bị hạn chế đáng kể.

Tuy nhiên, một sáng kiến thử nghiệm ba năm được ngân hàng trung ương Nga công bố đầu tuần này có thể cho phép các nhà đầu tư đủ điều kiện giao dịch tiền điện tử dễ dàng hơn. Ngân hàng trung ương chỉ định các nhà đầu tư đủ điều kiện là những người nắm giữ trên 100 triệu rúp (11,5 triệu đô la) trong các khoản đầu tư cổ phiếu và tiền gửi hoặc kiếm được trên 50 triệu rúp thu nhập năm ngoái. Các công ty đủ điều kiện theo luật áp dụng cũng có thể tham gia.

Sáng kiến mới có thể gợi ý về động thái của quốc gia này hướng tới việc chấp nhận rộng rãi hơn tiền điện tử, nhiều năm sau khi Tổng thống Vladimir Putin ký luật cấm thanh toán bằng tài sản tiền điện tử vào năm 2022. 

Tuy nhiên, ngân hàng trung ương đã làm rõ rằng họ vẫn không công nhận tiền điện tử như một phương tiện thanh toán. Do đó, họ dự định cấm các khoản thanh toán ngoài các thành viên được ủy quyền trong chương trình

Vào tháng 11, Thượng viện Nga, Hội đồng Liên bang, đã thông qua một dự luật về việc đánh thuế các giao dịch và khai thác tiền điện tử, về cơ bản miễn thuế giá trị gia tăng cho các giao dịch tiền điện tử và công nhận tiền tệ kỹ thuật số là tài sản cho mục đích thuế. Luật cũng thiết lập các mức thuế thu nhập cho các khoản đầu tư tiền điện tử, đặt ở mức 13% cho thu nhập lên đến 2,4 triệu rúp và 15% cho các khoản vượt quá ngưỡng đó, và sau đó đã được Tổng thống Vladimir Putin ký thành luật.

Putin cũng đã ký một luật vào năm ngoái chính thức hợp pháp hóa việc khai thác tiền điện tử trong nước. Luật này thiết lập một khung pháp lý cho các hoạt động khai thác, cho phép các thực thể pháp lý và doanh nhân cá nhân của Nga tham gia vào các hoạt động khai thác tiền điện tử. Tuy nhiên, luật yêu cầu các thợ mỏ phải đăng ký với chính phủ, và một số khu vực vẫn áp đặt các hạn chế hoặc cấm khai thác do lo ngại về tiêu thụ năng lượng.

Ngân hàng trung ương Nga cũng đang thử nghiệm tiền tệ kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC), đồng rúp kỹ thuật số, dự kiến sẽ bắt đầu triển khai theo từng giai đoạn trong năm nay.