Blokcheyn ko'prigi nima?
Blokcheyn ko'prigi kriptovalyutalarni bir blokcheyndan boshqasiga o'tkazishni osonlashtiradigan protokoldir. Misol uchun, agar sizda Solana blokcheynida USDC kabi stabilkoinlar bo'lsa va ularni Fantom blokcheyniga o'tkazmoqchi bo'lsangiz, buning uchun ko'prikdan foydalanishingiz kerak bo'ladi.
Ushbu maqolada biz ko'priklar va eng ko'p ishlatiladigan blokcheynlarni to'liq yoritishni maqsad qilganmiz.
Blokcheyn ko'prigi nima?
Blokcheyn ko'prigi ikkita blokcheyn o'rtasida tokenlar yoki ma'lumotlarni uzatishni osonlashtiradi va foydalanuvchilarga boshqa zanjirda markazlashtirilmagan ilovalar bilan ishlashga imkon beradi. Barcha tangalar o'z blokcheyniga ega. Biroq, tokenlar boshqa tanga blokcheyniga qurilgan aktivning virtual versiyalaridir. Ethereum tarmog'i, Solana tarmog'i, Binance Smart Chain tarmog'i, DAI tarmog'i, Cardano tarmog'i, Polygon tarmog'i va boshqalarni o'z ichiga olgan ko'plab kriptovalyuta tarmoqlari mavjud. Ushbu tarmoqlarning har biri o'zining mahalliy tangalariga va alohida ekotizimlariga ega. Ethereum tarmog'i birinchi navbatda Ethereum tangasi atrofida qurilgan va xuddi shu printsip boshqa barcha tarmoqlarga ham tegishli. Shunga qaramay, Binance Smart Chainda Ethereum tokeni, Polygon tarmog'ida Ethereum va boshqalar bo'lishi mumkin. Bunday hollarda, bu tangalar boshqa kriptovalyutalar tarmoqlarida token sifatida taqdim etiladi. Ular narxlarning o'xshashligini ta'minlash uchun maxsus mexanizmlardan foydalanadilar.
Nima uchun Blokcheyn ko'prigidan foydalanish kerak?
Blokcheyn ko'priklari birinchi navbatda 3 ta asosiy sababga ko'ra kerak:
- Buning sabablaridan biri shundaki, siz hozir sotib olgan ko'pgina ERC20 tokenlari Ethereum tarmog'iga xosdir. Bu shuni anglatadiki, Bitgetda Polygon yoki Maticni sotib olganingizda, siz Polygon tarmog'idagi "haqiqiy" Polygon tokenini emas, balki Ethereum Polygon yoki Matic versiyasini olasiz. Boshqacha qilib aytganda, yirik kriptovalyuta birjalari mahalliy tokenlarni sotishdan ko'ra, asosan Ethereum tarmog'ida tokenlarni taklif qiladi. Bu siz "haqiqiy tanga" olmaysiz degan ma'noni anglatadi.
- Mahalliy Ethereumni Ethereum tarmog'idan Polygon tarmog'iga o'tkazishning ikkinchi muhim sababi Ethereum tarmog'i bilan bog'liq yuqori tranzaksiya xarajatlaridir. Polygon Ethereumni o'lchash usuli sifatida yaratilgan. Biroq, hozirda u Ethereum bilan bir xil xavfsizlikka ega emas. Buning sababi, tabiatan Polygon biroz markazlashtirilganligi. Ko'priklar oddiy foydalanuvchilarga yangi tarmoqlarga qulayroq kirish imkoniyatini berish uchun talab qilinadi va ular ham juda muhim, chunki ba'zi tarmoqlar boshqa tarmoqlarga nisbatan arzonroq xarajatlar, tezroq tranzaksiyalar yoki ehtimol kengaytirilgan xavfsizlikni taklif qiladi.
- Va nihoyat, taraqqiyot uchun ko'priklar kerak. Hozirgi holatda, mas'uliyat innovatsiyalar, xavfsizlik muammolarini hal qilish va kengayish qobiliyatiga erishish uchun turli xil blokcheynlarning har biri zimmasiga tushadi. Misol uchun, Bitcoin taklif qiladigan fazilatlar Ethereumni yaxshilash uchun osonlikcha qo'llanilmaydi. Endi bu yerda ko'prik paydo bo'ladi. O'z navbatida, bu yondashuv kriptovalyutalarni ko'proq jamoaviy sport turiga aylantiradi, ular birgalikda hal qilishni maqsad qilgan muammolarga keng qamrovli yechim yaratish uchun ishlaydi.
Blokcheyn ko'prigi qanday ishlaydi
Ko'rinishidan, kriptovalyuta ko'prigining ikkita asosiy usuli mavjud. Biz tadqiqot o'tkazdik va agar siz uchinchi yondashuvni topsangiz, iltimos, bizga elektron pochta xabarini yuborishdan tortinmang va biz uning qamrab olinishini ta'minlaymiz.
Birinchi usul yuqori darajada markazlashtirilgan va mohiyatan boshqa har qanday birjaning kengaytmasi sifatida ishlaydi. Ushbu yondashuvda Ethereum/Tether va Polygon/Tetherning katta jamg'armalari mavjud bo'lib, ikkalasi ham har bir tegishli tarmoqda Tetherni ifodalaydi. Shunisi e'tiborga loyiqki, ba'zi hollarda biz jamg'arma haqida emas, balki kompaniya yoki jismoniy shaxs haqida gapiramiz, garchi odatda bu jamg'arma bo'lsa. Ethereum/Tetherni depozitga qo'yganingizda, u Ethereum Tether jamg'armasiga qo'shiladi. Shundan so'ng, markazlashtirilgan organ sizga o'sha jamg'armadan olingan ekvivalent miqdordagi Polygon/Tetherni taqdim etadi. Tabiiyki, siz to'lashingiz kerak bo'lgan to'lov mavjud va bu to'lov yig'iladi va markazlashtirilgan organ yoki likvidlik provayderlariga taqdim etiladi. Biroq, bu odatda kichik to'lov va foydalanuvchilar odatda uni to'lashdan mamnun, chunki tarmoqqa kirishning muqobil usullari ko'p emas. Xavotirlardan biri bu jarayon davomida markaziy organ mablag'larni o'zlashtirmasligiga ishonishdir, ayniqsa bu jarayon bir necha kun davom etsa. Shu bilan birga, bu usul faqat odamlar oldinga va orqaga savdo qilishni davom ettirsa ishlaydi. Ko'p odamlar Binance Smart Chaindan Polygon tarmog'iga ba'zi stabilkoinlarni o'tkazishga urinishda muammolarga duch kelishdi. Polygon tarmog'ida ularga ta'minlash uchun hech qanday stabilkoinlar yo'q edi va jamg'arma bo'sh edi. Bunday stsenariyda ular jamg'armani o'z mablag'lari bilan to'ldirib, boshqa birovning teskari operatsiyalarni amalga oshirishini taxminan 4 soat kutishlari kerak edi.
Kriptovalyuta ko'prigi yoki blokcheyn ko'prigi ishlashining ikkinchi usuli bu aqlli shartnomalardir. Endi bu juda murakkab va o'ziga xos maqolaga loyiq bo'lishi mumkin, ammo hozircha biz qisqacha ma'lumot beramiz. Kriptovalyuta ko'prigidan foydalanganingizda, siz yuborayotgan kriptoaktiv aqlli shartnomada qulflanadi. So'ngra, aktivlaringiz qulflangandan so'ng, sizga o'tkazmoqchi bo'lgan yangi tarmoqda ushbu tokenning nusxasi beriladi. Aqlli shartnoma siz uchun ko'proq tokenni taqdim etadi. Bunga ruxsat beriladi, chunki aqlli shartnoma siz boshqa tarmoqdagi ekvivalent tokenni yoqib yuborganingiz yoki blokirovka qilganingizdan xabardor. Shuni ham ta'kidlash kerakki, aqlli shartnoma usuli odatda o'zlarining aqlli shartnoma imkoniyatlariga ega bo'lmagan tangalar uchun qo'llaniladi. Misol uchun, Bitcoin, Bitcoin Cash va Dogecoin sarmoyadorlar ma'qullaydigan taniqli tangalardir, ammo ular qarz berish va qarz olish kabi harakatlarni bajara olmaydi. Siz ushbu tangalarning taqdimotlarini Ethereum kabi aqlli shartnoma aloqalarini qo'llab-quvvatlaydigan tarmoqda osongina olishingiz mumkin. RenBTC - bu Bitcoin narxiga bog'langan tokenni ushlab turishga imkon beruvchi Ethereum tokenidir. Asosan, u Bitcoin kabi ishlaydi, lekin Ethereum tarmog'ida bo'lgan holda, u sizga kredit berish va boshqa markazlashtirilmagan ilovalar bilan o'zaro ishlash kabi faoliyat bilan shug'ullanish imkoniyatini beradi.
Blokcheyn ko'priklariga misollar
EVM-mos keladigan blokcheynlar o'rtasida qanday qilib ko'prik qilish mumkin?
EVM-mos keladigan blokcheynlar Ethereum virtual mashinasidan foydalanadigan barcha blokcheynlardir. EVM-mos keladigan blokcheynlarga misollar orasida Binance Smart Chain, Fantom, Harmony, Arbitrum va Optimizm va Polygon kabi Ethereum 2-qatlam yechimlari kiradi.
Ushbu turli xil blokcheynlar o'rtasidagi bog'lanishga turli xil ko'priklar tomonidan taqdim etilgan turli xil variantlar orqali erishish mumkin. EVM-mos keladigan ko'priklarning hozirgi ekotizimlari juda keng bo'lib, bir blokcheyndan boshqasiga o'tishni nisbatan osonlashtiradi.
Eng mashhur ko'priklarga Cbridge, Multichain, Connext va Synapse kiradi. Ro'yxat to'liq emas; ko'plab boshqa ko'priklar mavjud. Ehtiyot bo'ling, chunki to'lovlar va likvidlik siz tanlagan ko'prikingizga qarab farq qilishi mumkin. Qaysi birini ishlatish haqida qaror qabul qilishdan oldin ularni solishtirishni tavsiya qilamiz. Misol tariqasida, Multichain ko'prigi belgilangan to'lovni taklif qiladi.
Ko'prikdan foydalanish oddiydir. Shunchaki hamyoningizni ulang, asl blokcheynni tanlang va keyin maqsad blokcheynni tanlang. Ushbu qadamlar bajarilgandan so'ng, siz tranzaksiyani tasdiqlashingiz kerak, so'ngra almashtirish amalga oshiriladi. O'tkazish bir zumda emas, lekin u soatlarni olmaydi. Odatda, qabul qiluvchi blokcheyndan mablag'larni olish uchun 2 dan 10 daqiqagacha vaqt ketadi. Tranzaksiyani tekshirish uchun ishlov berish vaqti tarmoq tiqilib qolishi bilan bog'liq bo'lishi mumkin.
Li Finance: Ko'prik agregatori
LI.FI DeFi infratuzilmasi va dApp qatlami o'rtasida joylashgan vositachi qatlamni ishlab chiqdi. DeFi-ning asosiy toshlarini jamlagan holda, ishlab chiquvchilar o'zlarining noyob qiymat takliflariga e'tibor qaratishlari mumkin. Barcha joriy almashtirish va ko'prik variantlari uchun yakuniy shlyuz. Ta'tilni rejalashtirishda parvozlarni taqqoslash veb-saytiga o'xshab, LI.FI ko'priklar uchun eng sevimli taqqoslash vositasi bo'ladi.
Solana ustidagi ko'prik
Ethereum, Polygon va boshqa blokcheynlardan ko'prik o'tkazish uchun ikkita asosiy ko'prik mavjud: Allbridge va Wormhole. Odatdagidek, ushbu ikki ko'prik o'rtasidagi to'lovlarni solishtirish juda muhim va ayniqsa Solana misolida, ushbu ko'priklardan foydalanganda olgan tokenlarni yodda tuting. Misol tariqasida, biz USDC ni Polygon blokcheynidan Solana blokcheyniga bog'lash uchun Allbridge ilovasini ishga tushirdik. EVM Polygon blokcheyni va Solana blokcheyni o'rtasidagi ko'prikning o'ziga xos xususiyati shundaki, biz USDC ni Polygondan o'tkazganimizda, Solana blokcheynida biz haqiqiy USDC ni emas, balki o'ralgan bo'lishi kerak bo'lgan USDC ni olamiz, shuning uchun biz apUSDC ni oldik. "Ap" prefiksi "Allbridge Polygon" degan ma'noni anglatadi. Polygon va Solana o'rtasidagi dasturlash tillaridagi farqni hisobga olgan holda, tokenlar uzatish jarayonida o'raladi. Keyinchalik, ularni "Solana blokcheynining haqiqiy USDClari" ga almashtirish mumkin. Bizning holatlarimizda biz Yupiter agregatoridan foydalandik. Ko'prik to'loviga qo'shimcha ravishda odatda almashtirish to'lovi va kichik siljish borligini tushunish muhimdir.
Ko'priklar bilan bog'liq muammolar
Ko'priklar bilan bog'liq muammolardan biri shundaki, kod va dasturlash tiliga asos bo'lgan markazlashtirilmagan dasturdan farqli o'laroq, ularga 100% ishonib bo'lmaydi. Blokcheyn ko'prigi odatda uni qo'llab-quvvatlovchi tashkilot, shaxs yoki kompaniyani o'z ichiga oladi. Boshqacha qilib aytadigan bo'lsak, hozirda foydalanilayotgan ko'priklarning aksariyati markazlashtirilgan va bu tashvish bilan bir qatorda, yana bir muammo shundaki, ular juda sekin ishlaydi. Transferlar uchun zarur bo'lgan vaqt sezilarli darajada farq qilishi mumkin. Ba'zilar bir necha daqiqada, boshqalari esa soatlab, ba'zi hollarda esa bir necha kun ichida bajarilishi mumkin. Buning qancha davom etishi haqida tasavvurga ega bo'lish uchun asosiy tarmoqlardagi aksariyat tranzaksiyalar 10 daqiqadan kamroq vaqt ichida bajarilishi mumkin.
Xulosa
Ko'priklar yanada ochiq va hamkorlikdagi "kriptosfera" yaratish uchun kerak. Shunga qaramay, ko'priklar hali ham kengroq qabul qilinishi uchun hal qilinishi kerak bo'lgan turli xil kamchiliklarga ega. Bu maksimal muvofiqlikni maqsad qilgan blokcheyn loyihalarida ustunlik qiluvchi tendentsiya. Va bu tendentsiya tez orada to'xtamaydiganga o'xshaydi.
Blokcheyn haqida ko'proq ma'lumot olish uchun Bitget Akademiyasini kuzatib boring!
Twitter | Telegram | LinkedIn | Facebook | Instagram